Ovlá – Davvisámegiella
Opera ruohttasiid ohcamis ja stáhtanjunnošiid ollašuhttán soardindoaimmain sápmelaččaid vuostá
Ovlá lea opera duohtavuođa jávkamis ja stuorra oktonasvuođas. Das, go ruohttasat iežas mannanáiggis ja kultuvrras gaikkoduvvojit bihtáide. Go mánná earuhuvvo su vánhemiin ja bággejuvvo ásodatskuvlii, gos son deaivá amas giela ja kultuvrra. Vásáhusas šaddá okto báhcima ja hilguma trauma. Oahppásis dahkkojuvvo amas ja mánná bajásšaddá heahpanit dan, mii lea. Amasvuođa dovddus šaddá identitehta, mii ii atte vuoiŋŋastit.
Min muitalusa almmái, vuogáiduhttinpolitihka gillájeaddji, lea láhppán juoidá dehálačča, man son lea hávdádan ja geahččalan vajáldahttit: gii son lea. Ráhkisvuohta boktá hálu máhccat iežas ruohttasiidda ja oažžut Ovllá fas dovdat, ahte ii beare sáhte mearridit rievdat muhtun eará olmmožin. Sáhttágo Ovlá leat vajáldahtekeahttá ja sáhttágo son mearridit muitigoahtit?
Ovllá čállá sápmelaš čájálmasčálli Juho-Sire/Siri Broch Johansen, šuoŋa komponere ovdánan suopmelaš šuokŋadahkki Cecilia Damström ja sus lea rávvejeaddjin sámemusihka áššedovdi Ánndaris/Anders Rimpi, ja bagadallá Oulu teáhtera bagadalli Heta Haanperä. Opera orkeastaran doaibmá Oulu Sinfoniija ja kapeallameašttirin Oulu Sinfoniija bajit kapeallameašttir Rumon Gamba.
Mii gullat musihkas sápmelaš luonddu stuorra ja dipma čuodjanduovddan. Čábbodaga duohken goittotge ihtá rašes muitalus dáistaleamis: kolonisttalaš válddit dego Suopma, leat dolvon sápmelaš eamiálbmogis sin hármonalaš oktavuođa lundui, nu ahte figget buhttet dan idustrialiserejumiin ja ráhkademiin rusttegiid. Dát ruossalasvuohta boahtá oidnosii musihkas, mas luonddu friddja rávdnji bisána áiti ritmma vuostá, ortnega ja garasvuođa struktuvrraide. Guovdu orkeastara dialoga gullogohtet sápmelaš juoigiid iežaset jienat, mat čájehit ovttaskas olbmo sitkatvuođa ja fámu dáistalit ruovttoluotta mánnávuođas dolvojuvvon identitehta.
Šuokŋadahkki Cecilia Damström komponere musihka nana ovttasbarggus sámemusihkkáriiguin, geat ráhkadit buot luđiid operai. Dát luođit suddet šuoŋa komposišuvdnii guovddáš oassin, nu ahte gudnejahttet sápmelaččaid kulturárbevieru ja ovttastahttet sin jienaid dáiddaduojis oktasaš musihkalaš ovdanbuktimii.
Dáiddaduodji lokte Oulu teáhtera stuorra lávddi ala Davviriikkaid áidna eamiálbmoga, sápmelaččaid oaidninčiega ja maid daid hirbmat rašes čuovvumušaid, mat stáhtanjunnošiid ollašuhttán soardindoaimmaid geažil váikkuhit ain ođđa sápmelašsohkabuolvvaide.
Opera guovddážis lea nuppe dáfus dieđu juohkin ja ovddasvástádusa guoddin stáhtanjunnošiid vearredaguin ja nuppe dáfus sápmelaččaid iežaset vásáhusaid ovdanbuktin. Seammás go dáiddaduodji geahččá árpmuheamit servodatlaš struktuvrraid ja olggušteami, dat geahččá lieggasit ovttaskas olbmo. Ovlá-opera lea fiktiivvalaš muitalus, muhto buot mii das dáhpáhuvvá, lea muhtumin dáhpáhuvvan muhtun olbmui Suoma, Ruoŧa, Norgga ja Ruošša bealde Sámis.
Produkšuvnna guosseplánejeaddjin doibmet sápmelaš dáiddárat: lávdehábmejeaddjin Geir Tore Holm, gárvoplánejeaddjin Helmi Hagelin ja čuovgaplánejeaddjin Øystein Heitmann. Opera jietnaplánemis vástida Oulu teáhtera Jari Niemi.
Opera ollašuhttojuvvo ovttasráđiid Oulu Sinfoniijain, Sámi Našunálateáhter Beaivvážiin ja Oulu2026:in.
Oulu lea Eurohpá jagi 2026 kulturoaivegávpot. Ovlá gullá Oulu2026-kulturprográmmii ja kulturdálkkádatrievdamii.
Dramatihkkár Juho-Sire/Siri Broch Johansen
Juho-Sire/Siri Broch Johansen (r. 1967) lea sápmelaš dramatihkkár, girječálli, lávlladahkki ja aktivista. Son lea teáhterdáidaga magisttar ja bargá váldoáššis dramatihkkárin. Broch Johansen lea vuoitán guktii Sámiráđi girjjálašvuođabálkkašumi iežas nuoraidrománaiguin. Son lea čállán esseagirjji Kirjeitä komissiolle (2020), mas son vuojui fáttáide, mat bokte duohtavuođa- ja soabadankommišuvnnas ruossalasvuođaid.
Šuokŋadahkki Cecilia Damström
Cecilia Damström (r.1988) lea ovdánan Suoma beakkánamos šuokŋadahkkiid jovkui ja máŋggat suopmelaš sinfoniijaorkeastarat ja festiválat leat ovdanbuktán su musihka. Sus lea attáldat ja hállu váldit iežas šuokŋa komposišuvnnaiguin beali servodatlaš fáttáide ja nana dramaturgiija áddejupmi. Son vuittii jagi 2018 Jagi mánáidopera –bálkkašumi iežas Dumma Kungen –operain ja komponerii šuoŋa seamma jagi Suoma Álbmotoperai vuosttas ruoŧagielat skuvlalašopera Djurens planet. Damström studerii šuoŋaid komponerema Tampere ámmátallaskuvllas ja Malmö musihkkaakademiijas. Damström vuittii Teosto-bálkkašumi jagi 2022 iežas orkeastardáiddadujiin ICE ja su orkeastardáiddaduodji Extinctions lei evttohassan Davviriikkaid ráđi musihkkabálkkašupmái 2024.
Info
Vuosttaseahket 16.1.2026
Stuorra lávdi
Bileahtta
A-kategoriija 93 € / 88 €/ 79 €
B-kategoriija 88 € / 83 € / 75 €
C-kategoriija 83 € / 78 € / 71 €
Giella: davvisámegiella, suomagiella
Tekstejuvvo suomagillii, davvisámegilii, eŋgelasgillii
Šuokŋadahkki: Cecilia Damström
Libretto: Juho-Sire/Siri Broch Johansen
Bagadalli: Heta Haanperä
Kapeallameašttir: Rumon Gamba
Orkeastar: Oulu Sinfoniija
Lávdehábmejeaddji: Geir Tore Holm
Gárvoplánen: Helmi Hagelin
Jietnaplánen: Jari Niemi
Čuovgaplánen: Øystein Heitmann
Šuoŋa komposišuvnna rávvejeaddji: Ánndaris/Anders Rimpi
Libretto rávvejeaddji: Oda Radoor
Váldorollas: Emil Karlsen