Ovlá – Nuortalašgiella
Ooppera preeddni ooccmest da säʹmmlai riikk jååʹđtem suärddmõõžžâst
Ovlá lij ooppera tuõttvuõđ läppjummšest da jõnn õhttnažvuõđâst. Tõʹst, ko preeddnid jiijjâs mõõnnâmääiʹjest da kulttuurâst ǩeâškat pieʹǩǩen. Ko päärna räʹtǩǩeet puärrsiʹnes da pääkktet aazztõkškoouʹle, koʹst son teivv veeʹres ǩiõl da kulttuur. Ǩiõččlâsttmõõžžâst šâdd õhttu pääccmõõžž da heelǥummuž trauma. Jijstes tuejjeet verraz da päärnaž šâdd hiâppned tõn, mii lij. Veeʹresvuõđ tobddjest šâdd identiteʹtt, kååʹtt ij uuʹd vuâŋŋmõõžž.
Mij mainnâz åålmooumaž, šiõtteempolitiikk ǩiõrddi, lij läppam mõõn-ne vääžnai, koon son lij čiõkkâm da kåittam väjldâʹtted: ǩii son lij. Rääʹǩǩesvuõtt cåunn haal mäʹcced jiijjâs preeddnid da maaccat Ovlá tobddâd, što ooumaž ij vueiʹt tåʹlǩ tuʹmmjed mottjed nuʹbben. Vuäitt-a Ovlá jõskkâd väjldâʹttmest da vuäitt-a son tuʹmmjed muuʹštškueʹtted?
Ovlá ǩeeʹrjat sääʹm čuäʹjtelmǩeʹrjjneǩ Juho-Sire/Siri Broch Johansen, suõmmad pâjjneei lääʹdd suõmmeei Cecilia Damström konsulttnes sääʹm-musiikk äʹšštobddi Ánndaris / Anders Rimpi di ohjjad Oulu teatteeʹr ohjjeei Heta Haanperä. Ooppera orkesteeʹren lij Oulu Sinfonia da kapeʹllmäästren Oulu Sinfonia pâʹjjkapeʹllmäästar Rumon Gamba.
Kuullâp musiikkâst sääʹm luâđ jõnn da teeʹmes jiõnnkueʹstlmen. Mooččâdvuõđ tueʹǩǩen päljsmââvv kuuitâǥ čuõʹcci mušttlõs tuärast: kolonialiistla vääʹld mâʹte Lääʹddjânnam, lie äʹnstam sääʹm alggmeerast sij harmoonlaž õhttvuõđ luõttu, põõrǥeeʹl koʹrvveed tõn industriain da stroiʹttlid piijjmõõžžin. Tät risttreidd šeejšâstt musiikkâst, mâʹst luâđ frijj kolggmõš sâjjdâtt vuâstta aʹštti ryytm, jäʹrjstõõzz da kõrrvuõđ rajjsid. Orkesteeʹr vuârrmainstummuž kõõskâst pâjjne sääʹmjuõiggji jiõn, kook sueiʹmkrâʹstte õhttjõõzz sitkkâdvuõđ da viõǥǥ tuärrad mååust päʹrnnvuõđâst äʹnstum identiteeʹtt.
Suõmmeei Cecilia Damström suõmmad musiikk čââpp õhttsažtuâjast sääʹm-musiikkrivuiʹm, kook suõmmee ooppera juõiǥid. Täk juõiǥ suddâʹtte suõmmõʹsse kõskksaž vueʹssen, ââʹneeʹl äärvast säʹmmlai kulttuurääʹrb da pââʹneeʹl sij jiõn tuejjõõzzâst õhttsaž musiikklaž õlmmummša.
Tuejjõs pââʹjad Oulu teatteeʹr jõnn čuäʹjtemkriiʹlc ool Tâʹvvjânnmi oʹdinakai alggmeer, säʹmmlai ǩiõččâmkuuʹlm di tõid samai čuõʹcci seuʹrrjõõzzid, kook riikk jååʹđtem suärddmõõžž diõtt vaaikte õinn ođđ sääʹmpuõlvvõõǥǥid.
Ooppera õđđmest lij nuuʹbb peäʹlnn teâđ juâkkmõš da vaʹstteemvuõđ välddmõš riikk jååʹđtem vieʹrrvuõđin di nuuʹbb peäʹlnn säʹmmlai ǩiõččlâsttmõõžži ouʹdde kaggmõš. Seämmast ko tuejjõs ǩeäčč äärmteʹmes naaʹlin õhttsažkååddlaž rajjsid da čårstummuž, tõt ǩeäčč lääskvânji õõut oummu. Ovlá-ooppera lij fiktiivlaž maainâs, leâša puk mii tõʹst šâdd, lij måtmešt šõddâm ǩeäzz-ne Lääʹdd, Ruõcc, Taar da Ruõšš peäʹlnn Sääʹmest.
Produktio kueʹssplaaneeʹjen lie sääʹmčeäppõsneeʹǩǩ: tuâǥǥai raajjʼjen Geir Tore Holm, piiutâsplaaneeʹjen Helmi Hagelin da čuõvvplaaneeʹjen Øystein Heitmann. Ooppera jiõnnplaanummšest vaʹsttad Oulu teatteeʹr Jari Niemi.
Ooppera čõõđtet õhttsažtuâjast Oulu Sinfoniain, Beaivváš -säʹmmlai meersažteatteeʹrin di Oulu2026:in.
Oulu lij Euroopp kulttuurvueiʹvvgåårad eeʹjj 2026. Ovlá lij vueʹssen Oulu2026-kulttuurprograammâst da kulttuuräimmõsmuttsest.
Čuäʹjtelmǩeʹrjjneǩ Juho-Sire/Siri Broch Johansen
Juho-Sire/Siri Broch Johansen (š. 1967) lij sääʹm čuäʹjtelmǩeʹrjjneǩ, ǩeʹrjjneǩ, laaulraajji da aktivistt. Son lij valmštõõvvâm teatterčeäppõõzz maisteeʹren da reâugg õõuʹdmõssân čuäʹjtelmǩeʹrjjneʹǩǩen. Broch Johansen lij vuäittam kuõʹhttešt Sääʹmrääʹđ ǩeerjlažvuõttciist nuõri romaaneesvuiʹm. Son lij ǩeeʹrjtam esseeǩeeʹrj Ǩeeʹrj komissiooʹje (2020), koʹst son ǩiõttʼtõõli tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio risttreeidaid counnâm teeʹmid.
Suõmmeei Cecilia Damström
Cecilia Damström (š. 1988) lij šõddâm õhttân Lääʹddjânnam jäänmõsân kõččum suõmmeeʹjen da tääuʹjmõs lääʹdd sinfoniaorkesteeʹr da festivaal lie pohttam ouʹdde suu musiikk. Suʹst lie pâstlvažvuõtt da haall väʹldded suõmmõõzzeesvuiʹm peäʹl õhttsažkååddlaž teeʹmid di raʹvves dramaturgia fiʹttjõs. Son vueiʹti eeʹjj 2018 Eeʹjj päärnaiooppera -ciist Dumma Kungen -oopperain da suõmmii seämma eeʹjj Lääʹddjânnam Meersažoopperaaʹje vuõssmõs ruõccǩiõllsaž škooulneǩooppera Djurens planet. Damström mättʼtõõđi suõmmummuž Tampere ämmatõllškooulâst da Malmö musikkakatemiast. Damström vueiʹti Teosto-ciist eeʹjj 2022 orkestertuejjõõzzin ICE da suu orkestertuejjõs Extinctions leäi võboršeʹǩǩen Tâʹvvjânnmi suåvtõõzz musikkciist vuäǯǯjen 2024.
Ovlá
Vuõssjeäʹǩǩääž 16.1.2026
Jõnn čuäʹjtemkriʹlcc
Liipp
A-kategoria 93 € / 88 €/ 79 €
B-kategoria 88 € / 83 € / 75 €
C-kategoria 83 € / 78 € / 71 €
Suõmmõs: Cecilia Damström
Libretto: Juho-Sire/Siri Broch Johansen
Ohjjummuš: Heta Haanperä
Kapeʹllmäästar: Rumon Gamba
Orkester: Oulu Sinfonia
Tuâǥǥai raajjmõš: Geir Tore Holm
Piiutâsplaanummuš Helmi Hagelin
Jiõnnplaanummuš: Jari Niemi
Čuõvvplaanummuš: Øystein Heitmann
Suõmmõõzz konsultt: Ánndaris / Anders Rimpi
Libretto konsultt: Oda Radoor
Väʹlddroolâst: Emil Kárlsen